Evaluation of serum D-dimer, fibrinogen, and CA19-9 for postoperative monitoring and survival prediction in resectable pancreatic carcinoma.
dr hab. n. med. Renata Talar-Wojnarowska
Oceniano przydatność oceny stężenia D-dimerów, fibrynogenu i CA 19-9 w pooperacyjnym monitorowaniu i prognozowaniu przeżycia u chorych po potencjalnie radykalnym leczeniu chirurgicznym raka trzustki (RT).
Badanie objęło grupę 119 chorych z potwierdzonym histopatologicznie RT, u których badano stężenie D-dimerów, fibrynogenu i CA19-9 7 dni przed operacją oraz co 1-3 miesiące po zabiegu. Dodatkowo wykonywano badania obrazowe, monitorując przebieg choroby (follow-up od 3 do 66 miesięcy).
Zarówno stężenie D-dimerów, jak i fibrynogenu i CA19-9 wzrastało pooperacyjnie u chorych z progresją RT. Dodatkowo, chorzy z podwyższonymi przedoperacyjnie D-dimerami (>500 ng/ml) mieli także istotnie krótszy czas przeżycia (18.9±1.9 vs 29.2±2.6 miesięcy, p < 0.01) i krótszy okres choroby wolny od progresji (10.6±1.2 vs 20.4±2.4 miesięcy, p < 0.01) w porównaniu z chorymi z niskim stężeniem D-dimerów. W cytowanym badaniu nie zaobserwowano korelacji pomiędzy stężeniem fibrynogenu ani z czasem przeżycia analizowanej grupy chorych (25.8±2.1 vs 21.2±2.9 miesięcy; p=0.096) ani z okresem choroby wolnym od progresji (17.8±2.1 vs 12.7±1.7 miesięcy; p = 0.168).
Z kolei przydatność prognostyczna CA 19-9 zależała od przyjętego punktu odcięcia. Przy wartości 37 U/ml nie obserwowano korelacji między CA19-9 i czasem przeżycia w analizowanej grupie chorych, związek taki występował zaś przy wartości powyżej 253.8 U/ml (średnia CA19-9 dla włączonych chorych). Chorzy ci mieli istotnie krótszy czas przeżycia (19.9±2.1 vs 29.0±2.7 miesięcy) i krótszy okres choroby wolny od progresji (11.5±1.5 vs 21.0±2.6 miesięcy; p < 0.01).
Podsumowując, autorzy potwierdzają przydatność oznaczania D-dimerów, fibrynogenu i CA19-9 dla pooperacyjnego monitorowania chorych po resekcji RT, podkreślając zwłaszcza znaczenie wysokiego, przedoperacyjnego stężenia D-dimerów jako markera prognozującego krótszy czas przeżycia.